China belooft openbaarheid in rechtszaak Zhou

Wanneer Zhou Yongkang (foto) zich voor de rechter moet verantwoorden, weten we nog niet. Maar we weten wel dat die rechtszaak een 'openbaar karakter' zal hebben. Dat beloofde Zhou Qiang (geen familie), president van het centrale hooggerechtshof, vrijdag in een interview met de staatstelevisie. Hij gaf geen verdere details.

Zhou Yongkang was tot twee jaar geleden verantwoordelijk voor de binnenlandse veiligheid. Hij werd tot de meest invloedrijke Chinese leiders van dat moment gerekend. In december werd bekend gemaakt dat Zhou vervolgd zou worden op verdenking van het accepteren van steekpenningen, machtmisbruik om familie, maîtresses en vrienden te bevoordelen en het schenden van de vertrouwelijkheid. Nog nooit moest een zo hooggeplaatste functionaris in China zich wegens corruptie voor de rechter verantwoorden.

Semi-openbaarheid

Politiek gevoelige rechtszaken worden in China doorgaans achter gesloten deuren behandeld. Het is onwaarschijnlijk dat juist deze zaak volledig openbaar zal zijn. Zhou Yongkang was het hoofd van de veiligheidsdienst. Hij beschikt over veel belastende informatie over veel machtige Chinezen. De vraag is waar die informatie nu is en wie er over kan beschikken.

Waarschijnlijk zal zijn rechtszaak veel gelijkenis vertonen met die van een andere prominente politicus: Bo Xilai. Die werd in augustus 2013 berecht wegens corrruptie. Bij de behandeling werden buitenlandse journalisten geweerd, formeel omdat ze te laat waren met het aanvragen van toestemming. De openbaarheid bestond hieruit dat de rechtbank verslag deed op het internet. In de rechtszaal waren 110 streng geselecteerde toeschouwers aanwezig.

Miljardenzaak

De zaak-Zhou is niet alleen interessant vanwege het niveau waarop de verdachte politiek acteerde. De voortekenen wijzen erop dat ook in omvang de zaak ongekend groot is. In het onderzoek zou beslag zijn gelegd op banktegoeden en goederen (huizen, auto's, kunst, baar goud) met een totale waarde van 90 miljard yuan (11 miljard euro). Ter vergelijking: dat is bijna net zo veel als het totale Nederlandse begrotingstekort over 2013.