China boos na passage Amerikaans marineschip

Dinsdagochtend voer de USS Lassen binnen de twaalf-mijlzone rond Subi-rif, een van zeven door China kunstmatig opgespoten eilanden in de Zuidchinese-Zee. De VS hadden de komst aangekondigd en twee Chinese marineschepen, de Lanzhou en Taizhou, schaduwden de Lassen totdat die zonder incidenten het gebied weer verliet.

De passage heeft een grote symboolwaarde: de regering van de VS laat daarmee zien dat het de Chinese aanspraken in het gebied niet erkent. Volgens de Amerikanen kunnen landen niet zomaar in open zee eilanden creëren en tot hun grondgebied verklaren. China daarentegen claimt dat het rif historisch gezien tot de Volksrepubliek behoort en daarmee ook het eiland dat op het rif is opgespoten.

Provocaties

Het Chinese ministerie van buitenlandse zaken liet weten dat het de 'extreem onverantwoordelijke' actie van de Lassen sterk afkeurt en roepen de VS op af te zien van verdere provocaties. Volgens een woordvoerder vormde de passage een inbreuk op de Chinese soevereiniteit, een dreiging voor de veiligheid van marinepersoneel aan beide zijden en creëren de VS een situatie die tot onbedoelde incidenten kan leiden.

Chinese staatsmedia berichten uitgebreid over de gebeurtenissen. Daarbij wordt de overheid opgeroepen de Chinese soevereiniteit desnoods met gewapende hand te verdedigen. Het Chinese ministerie van defensie liet weten dat het 'alle noodzakelijke maatregelen neemt om de nationale veiligheid te garanderen'. Amerika heeft aangekondigd dat het vaker freedom of navigation-missies zal uitvoeren bij de eilanden en ook de Australische regering overweegt dat.

Overlappende claims

De spanningen in de Zuidchinese-Zee lopen de afgelopen jaren op. China claimt dat het grootste deel van het gebied onder controle van de Volksrepubliek staat. Andere landen rond de Zuidchinese-Zee hebben echter overlappende claims op de eilandjes, riffen en zandbanken, zoals de Filipijnen, Indonesië, Vietnam, Brunei, Maleisië en Taiwan.

Het gaat die landen niet zozeer om de rotspuntjes zelf, alswel de visserijrechten en controle op het scheepvaartverkeer. Ook zouden er grote voorraden olie en gas in de zeebodem zitten. Begin dit jaar begon China in hoog tempo kunstmatige eilanden te bouwen, met daarop haveninstallaties en landingsbanen. Hoewel China zegt dat deze vooral civiele doelen dienen, vrezen andere landen dat de eilanden door het Volksbevrijdingsleger worden gebruikt om de Chinese claims te effectueren.