Noord-China in de kou door strijd tegen smog

Een overheidscampagne om luchtverontreiniging te bestrijden dreigt aan zijn eigen succes ten onder te gaan. Het afgelopen jaar zijn miljoenen verwarmingsinstallaties op steenkool vervangen door gasboilers. Maar nu de harde Chinese winter invalt, blijkt het gasnet de gestegen vraag niet aan te kunnen.

De provincie Hebei (de streek rond de stadsprovincie Beijing) kondigde vorige week al een alarm af, omdat de gastoevoer 10 tot 20 procent bij de vraag achter bleef. Het gasbedrijf besloot vervolgens de levering aan gezinnen voorrang te geven. Als gevolg daarvan moesten duizenden bedrijven in deze geïndustrialiseerde provincie de poorten tijdelijk sluiten.

Scholen en ziekenhuizen in de kou

Ook openbare gebouwen lijden onder het gastekort. Een ziekenhuis in Baoding sloeg alarm en publiceerde op het internet een verklaring waarin stond dat de artsen de gezondheid van ernstig zieke patiënten en pasgeboren baby's niet langer kon garanderen. Het gasbedrijf haastte zich deze situatie op te lossen; sinds maandag is er weer sprake van een volledige gaslevering.

Chinese media melden ook problemen met de verwarming van scholen. In de provincie Shaanxi zijn de oude steenkolenboilers wel weggehaald, maar kunnen de elektrische kachels het verwarmen van de schoollokalen niet aan. In de provincie Binnen-Mongolië hebben taxi's die op aardgas rijden problemen met het tekort.

Energietransitie

China vertrouwt voor zijn energievoorziening van oudsher op steenkool; een goedkope energie-bron die op grote schaal in eigen land in de bodem gewonnen wordt. Maar het is ook de meest vervuilende fossiele brandstof. Om het milieu te ontzien probeert de Chinese overheid over te schakelen op schonere energiebronnen.

Dat ging betrekkelijk goed en snel bij elektriciteitscentrales en grote industriële bedrijven. Maar aan een grootschalige transitie bij consumenten lijkt men zich te hebben vertild. Deskundigen zeggen dat er genoeg aardgas is, maar dat het distributienetwerk onvoldoende aan de nieuwe situatie is aangepast. De Chinese winter kan bitter koud zijn. In Beijing is het nu 's nachts een paar graden onder nul. Maar in de noordelijke stad Harbin daalt het kwik nu al tot twintig graden onder nul.

UPDATE - De Nationale Energie Administratie geeft toe dat het volledig is verrast door de grote vraag naar aardgas. De planners denken dat de vraag naar gas dit jaar toeneemt tot 240 miljard kubieke meter; 14 procent meer dan in 2016. "Dat heeft niemand zien aankomen", zegt Liu Deshun van de NEA dinsdag tegen The Guardian. 

UPDATE II - De Chinese overheid heeft donderdag toestemming gegeven voor huishoudens zonder adequate verwarming om tijdelijk steenkool te gebruiken.