Quick scan: raamwerkovereenkomst handelsoorlog
Amerika en China hebben overeenstemming bereikt over een raamwerkovereenkomst om de handelsoorlog te beëindigen. President Donald Trump is enthousiast. Enkele kanttekeningen.
1) “A done deal”, ofwel een onherroepelijke overeenkomst. Zo noemde Trump woensdag op Truth Social het bereikte akkoord.
2) Daarover hadden Amerikaanse en Chinese afgevaardigden maandag en dinsdag in Londen overlegd. Het duurde lang en van Chinese zijde werden de besprekingen “open en eerlijk” genoemd. Diplomatiek jargon voor net geen ruzie.
3) Wat behelst de raamovereenkomst precies? Trump schreef daarover dat de Amerikaanse importheffingen op Made in China worden vastgesteld op 55%. Dat China weer magneten en zeldzame aardmetalen gaat leveren. En dat in ruil daarvoor onder meer Chinese studenten weer welkom zijn.
4) Wat valt op? Allereerst dat het in dit conflict niet meer primair om de importheffingen draait. Geen woord over het handelstekort, oneerlijke handelspraktijken of Chinezen die de Amerikaanse bestelen van hun geld en banen.
5) Ten tweede geen woord meer over fentanyl. Daarmee begon de handelsoorlog in januari toen Trump de levering van grondstoffen voor deze verslavende drug daags na zijn inauguratie tot halszaak promoveerde.
6) Blijkbaar heeft China met zijn exportregime voor zeldzame aardmetalen een Achilleshiel geraakt. Dit is de werkelijke reden waarom Trump het initiatief nam voor onderhandelingen en er vaart moest worden gemaakt.
7) Het lijkt mij niet waarschijnlijk dat lagere tarieven en toelating van studenten in verhouding staat tot de Chinese toezegging de export van zeldzame aardmetalen weer op gang te brengen. Er moeten haast wel Amerikaanse toezeggingen zijn gedaan in relatie tot hoogwaardige chips en/of technologie om die te produceren.
8) Het is geen toeval dat Trump schreef “onder meer”. Maar blijkbaar wil hij (nog) niet toegeven dat hij op dit onderwerp bakzeil heeft moeten halen. Trump heeft immers altijd gezegd dat het tegenwerken van China’s technologische ontwikkeling zoals AI een kwestie van nationale veiligheid is.
9) Nu wordt het voor Nederland opletten geblazen: wat hebben de Amerikanen precies aan China toegezegd? Want onder Amerikaanse druk geeft het kabinet geen exportvergunningen af voor moderne chipmachines die ASML aan China kan leveren.
10) Is de handelsoorlog nu voorbij? Bepaald niet! Dit is een raamovereenkomst, wat betekent dat veel details nog moeten worden uitgewerkt. Bovendien kan het met een wispelturige Trump zo weer anders zijn. Ook moet Xi Jinping formeel nog instemmen met het akkoord. Het is wel een belangrijke stap in de goede richting die wederzijds vertrouwen geeft.
