Quick scan: onthulde China namen Nederlandse spionnen?
Een Hongaarse website publiceerde de namen van Nederlandse en Taiwanese medewerkers van veiligheidsdiensten die elkaar in Amsterdam en Taipei hadden ontmoet. Is dit een escalatie in het Nexperia-dossier? Enkele kanttekeningen.
1) Op 29 november publiceerde Europa Wanshida Web een artikel met als titel ‘Inkijkje in samenwerking veiligheidsdiensten Taiwan en zijn voormalige koloniale heerser Nederland’.
2) Europa Wanshida Web is een tweetalige website (Chinees en Engels) die zich op de Chinese gemeenschap in Hongarije richt. Opgericht en geëxploiteerd door Chinese zakenmensen in Boedapest.
3) In het artikel wordt, gelardeerd met relevante en minder relevante details, beschreven hoe medewerkers van het Taiwanese Militaire Inlichtingen Bureau (MIB) in mei Nederland bezochten en daar een ontmoeting hadden met vertegenwoordigers van de MIVD.
4) Ook staat beschreven hoe een zeskoppige delegatie van MIVD- en AIVD-medewerkers in november een tegenbezoek aan Taipei heeft gebracht. De namen van de Nederlandse delegatieleden worden hierin genoemd.
5) Het doel van de samenwerking zou zijn om gezamenlijk te proberen twee Chinese experts op het gebied van halfgeleiders te werven als informant of spion. De specialisten worden niet bij naam genoemd, alleen dat de ene zich met chips bezighoudt en de ander een promovendus in werktuigbouw is.
6) Vorige week publiceerden Taiwanese media over het bericht op de Hongaarse website. Het MIB ontkende het bericht niet, maar verklaarde wel dat de feiten ‘onjuist’en ‘inconsistent met de werkelijkheid’ waren.
7) Dit bericht werd op Sinterklaasdag opgepikt door Sense Hofstede, die Chinees- en Taiwanees nieuws op zijn blog Chinese Wouden volgt en analyseert. Dat werd vandaag weer opgepikt door De Volkskrant, die kopt: Nieuwe escalatie in Nexperia-vete.
8) Eerst: wie is nou de afzender van dit verhaal? Gezien de veelheid aan details, de namen van betrokkenen, kentekens en foto’s van een gezamenlijke lunch is het aannemelijk dat de Chinese staatsveiligheid erachter zit.
9) Die zijn dan goed op de hoogte van de komst van de Taiwanese MIB'ers. Ik zou als ik de Taiwanese veiligheidsdienst was eens zorgvuldig kijken naar het personeel van het China Airlines-kantoor in Amsterdam.
10) Het is verleidelijk om aan een correlatie met Nexperia te denken. Zo is bij het Hongaarse artikel een foto van een Nexperia-kantoor afgebeeld en er is natuurlijk de timing van publicatie.
11) Tegelijkertijd is de toon en inhoud van het artikel niet tegen Nederland gericht. De Nederlanders zijn figuranten in het verhaal dat vooral de spot met de MIB drijft.
12) Bij de timing kun je met een Nederlandse bril zeggen: dat is geen toeval. Tegelijkertijd kun je evengoed zeggen: het volgt direct na het Nederlandse bezoek aan het Taiwanese MIB.
13) Van alle dingen die de Chinese overheid zou kunnen verzinnen om Nederland te 'straffen' vanwege de Nexperia-kwestie lijkt dit niet een voor de hand liggende. Sancties zijn vaak asymmetrisch, maar een economische respons zou meer in de rede liggen. Dit past juist beter in het patroon van beïnvloedingscampagnes jegens Taiwan, dan de Chinese sancties tegen andere landen met wie een economisch akkefietje wordt uitgevochten.
14) Bovendien, als het een boodschap aan Nederland is, dan hebben ze dat paasei wel goed verstopt in Hongarije.
15) Maar goed, als het artikel niet (primair) voor Nederlandse ogen bedoeld is; voor wie dan wel? Het ligt voor de hand dat het vooraleerst bedoeld is om de Taiwanese diensten in diskrediet te brengen. Het moet Taiwanezen het gevoel geven dat hun diensten niet voor hun taak zijn opgewassen.
16) Tegelijkertijd wordt er ook een signaal afgegeven aan Chinese wetenschappers: haal het niet in je hoofd je te laten rekruteren door een buitenlandse veiligheidsdienst, want wij hebben ze al in de smiezen voordat ze contact met jou opnemen.
