Nieuw onderzoek naar omkoping door farmaceuten

Het onderzoek is bedoeld om omkoping, fraude en andere concurrentievervalsende activiteiten uit de gezondheidszorg te bannen, meldt het staatspersbureau Xinhua. Leveranciers van medicijnen en medische producten en diensten worden onder de loep genomen.

"Commerciële omkoping leidt niet alleen tot kunstmatig hoge prijzen, maar ondermijnt de markt door verstoring van eerlijke concurrentie en corrumpeert sociaal gedrag en professionaliteit", aldus een verklaring. Het staatsbureau kondigt aan forse boetes uit te delen als blijkt dat leveranciers door middel van omkoping hun verkopen hebben opgekrikt.

Complete verwarring

Het is het tweede grote onderzoek naar deze branche. De invloedrijke staatscommissie voor ontwikkeling en hervorming is al wekenlang bezig met een onderzoek naar 60 lokale en internationale farmaceuten. Tegelijkertijd lopen er strafrechtelijke onderzoeken naar GlaxoSmithKline en het ministerie van gezondheidszorg heeft de Franse farmaceut Sanofi op de korrel voor het omkopen van 503 doktoren in vier grote steden.

Om de verwarring compleet te maken werd het Zwitserse Novartis vandaag in de Chinese pers door een ex-werknemer beschuldigd van  omkoping. Het bedrijf zou 'marketing fees' hebben betaald om artsen het middel Sandostatin LAR voor te laten schrijven. Los van de vraag of de beschuldigingen kloppen, lijkt Novartis het slachtoffer van afpersing, want de oud-werknemer, Li Li, heeft 5 miljoen yuan geëist nadat ze in juli bij het bedrijf opstapte 'om verdere acties te voorkomen'. Daar is Novartis niet op in gegaan.

Smeergeld gebruikelijk

In China is omkoping een niet-ongebruikelijke methode om producten te verkopen of opdrachten binnen te halen. De medische stand is berucht om zijn corruptie; niet alleen leveranciers, maar ook patiënten worden vaak aangespoord om medici te betalen. Chinezen wijzen er daarbij op dat doktoren relatief slecht worden betaald.

De BBC meldt vandaag dat omkoping door farmaceuten regelmatig voorkomt. Het lijkt erop dat de Chinese overheid daar nu een einde aan wil maken. De kosten voor de Chinese gezondheidszorg lopen door de vergrijzing snel op. Omkoping van doktoren door farmaceuten zorgt ervoor dat er veel en vooral dure medicijnen worden voorgeschreven.

De kip en de aap

Het onderzoek naar wanpraktijken in de medische sector lijkt wel een rommeltje te worden. Onduidelijk is wat het onderzoek door het staatsbureau voor industrie en handel, formeel verantwoordelijk voor eerlijke concurrentie, anders is dan het onderzoek dat de staatscommissie voor ontwikkeling en hervorming, een machtige planningsorgaan, verricht. Eén onderzoek zou logischer zijn, waarna justitie kan worden ingeschakeld als er daadwerkelijk sprake blijkt van illegale activiteiten.

Ondertussen zijn buitenlandse firma's in China nerveus over de aandacht voor steekpenningen. Om te kunnen concurreren met lokale fabrikanten, voelen ze zich soms gedwongen mee te gaan in de Chinese praktijk van smeergeld betalen. Maar nu zijn ze doelwit van onderzoek, dreigen hoge boetes, reputatieschade en soms ook vervolging in eigen land. Bedrijven suggereren dat buitenlandse ondernemingen als zondebok worden gebruikt om Chinezen duidelijk te maken dat omkoping niet (meer) wordt getolereerd. Zoals de Chinezen zeggen: je moet soms een kip slachten om de aap bang te maken. Het staatsbureau voor industrie en handel heeft aangekondigd dat het ook andere sectoren gaat onderzoeken, zoals auto-importeurs.