Aanklagers moeten rechten burgers beter beschermen

Een keiharde strijd tegen criminaliteit en terrorisme, maar niet ten koste van de rechten van verdachten. Die belofte deed de hoofdaanklager, procureur-generaal Cao Jianming, aan het Nationaal Volkscongres.

"We realiseren dat ons werk tekortschiet ten opzichte van de vraag van China's hervormingen en de verwachtingen van het publiek", zei Cao. Hij noemde tekortkomingen als het gebruik van onrechtmatig verkregen bewijs, advocaten die in hun werkzaamheden zijn beperkt en het aandringen op vonnissen terwijl daar onvoldoende rechtsgrond voor is.

Rechterlijke dwalingen

Ook China's hoogste rechter, Zhou Qiang, sprak zich tegenover het Volkscongres uit voor verdergaande hervormingen van het rechtssysteem. Hij zei dat er meer moet gebeuren om de onafhankelijkheid van de rechters te garanderen.

Dat begint met het erkennen van rechterlijke dwalingen. "We moeten de mechanismes perfectioneren om onrechtvaardigheid te voorkomen en fouten recht te zetten. We moeten niet toestaan dat politie en aanklagers rechterlijke dwalingen veroorzaken", aldus Zhou. In het najaar droeg het Chinese hooggerechtshof alle rechters op geen gebruik te maken van verklaringen die verdachten onder druk hebben afgelegd. Ook moeten bewijsstukken kritischer worden bekeken.

Geen onderonsjes vooraf

Buiten het Volkscongres om lijkt een ingrijpende stap te zijn genomen om het rechtssysteem te verbeteren. Volgens persbureau Reuters hebben de Chinese leiders de invloed van de partij en het bestuur op de rechters beperkt.

Reuters baseert zich op drie bronnen in juridische kringen. Het is bestuurders en partijfunctionarissen niet meer toegestaan met rechters te overleggen over individuele zaken. Ook de partijcommissie die toeziet op corruptie, mag geen contact met rechters hebben als zij een zaak aan justitie hebben overgedragen.

Stap naar onafhankelijke rechtspraak

En tenslotte zou ook de macht van het juridisch comité van de communistische partij zijn ingeperkt. Het comité zou zich alleen nog actief mogen bemoeien met rechtszaken die de staatsveiligheid, etnische kwesties of de vervolging van hoge partijleden betreffen.

Terugdringen van de bemoeienis met rechters is een belangrijke stap op weg naar een onafhankelijke rechtspraak. In China worden rechters door de partij benoemd.